ชีวิตที่ดีสร้างจากอะไร

มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดได้ทำวิจัยเรื่อง “อะไรที่ทำให้ชีวิตดีขึ้น” และงานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยที่นานที่สุดในโลก โดยกินระยะเวลายาวนานถึง 75 ปี จนถึงปัจจุบันนี้และก็ยังคงดำเนินงานวิจัยต่อไป

“ชีวิตที่ดีสร้างจากอะไร...."

ชีวิตที่ดีขึ้น คืออะไรกันแน่ และอะไรคือส่วนผสมที่ก่อให้เกิด ชีวิตที่ดีได้
 

งานวิจัยเรื่องนี้ใช้ทีมวิจัยต่อเนื่องกันมาถึง 4 ทีม และทีมที่สี่ในปัจจุบันมี โรเบิร์ต วาล์ดินเจอร์ Robert Waldinger เป็นผู้อำนวยการ เขาได้ขึ้นพูดบนเวที TED X BeaconStreet เมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว โดยหัวข้อที่พูดคือ “What makes a good life? Lessons from the longest study on happiness” (อะไรที่ทำให้ชีวิตดี? บทเรียนจากงานวิจัยที่นานที่สุดในโลกเกี่ยวกับความสุข)
 

โรเบิร์ตเริ่มต้นพูด ด้วยการเล่าถึงผลจากงานวิจัยในช่วงหลังๆที่ เด็ก หรือ คนสมัยนี้กว่า 80 เปอร์เซ็นต์ บอกว่าเป้าหมายในชีวิตของพวกเขา คือ “ความร่ำรวย” และ อีกกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ บอกว่า “ต้องการมีชื่อเสียง”
 

นั่นทำให้คนจำนวนมากมายต้องทำงานอย่างหนัก หรือยอมทำทุกอย่าง เพื่อให้ได้มาซึ่ง “ความร่ำรวย” และ “ความโด่งดัง” ซึ่งถือเป็นนิยามของ “ชีวิตที่ดี” ในมุมมองของคนในยุคสมัยใหม่นี้
 

นั่นเพราะสื่อต่างๆ ชอบนำเสนอแต่เรื่องของคนรวย คนที่ประสบความสำเร็จ คนดัง จนคนส่วนใหญ่เชื่อว่านั่นคือหนทางเดียวที่จะมีความสุข
 

แต่คำถามก็คือ นั่นคือ ชีวิตที่ดีจริงๆหรือ
 

และ “ความร่ำรวย” “ความโด่งดัง” ใช่คำตอบจริงๆ หรือไม่
 

สำหรับ โรเบิร์ต แล้ว สิ่งที่น่าจะตอบคำถามข้อนี้ได้ดีที่สุด คือ โครงการวิจัยที่เขาเป็นผู้อำนวยการอยู่ Harvard Study of Adult Development ที่ถือว่าเป็นโครงการศึกษาวิจัย ชีวิตของผู้ใหญ่ที่ยาวที่สุดในประวัติศาสตร์โลก
 

โครงการนี้เริ่มต้นขึ้นในปี ค.ศ. 1938 โดยผู้ริเริ่มโครงการวิจัยได้ติดตามศึกษาชีวิตของวัยรุ่นชายสองกลุ่ม
 

กลุ่มแรกเป็นนักศึกษาชายปีสอง ของมหาวิทยาลัยฮาวาร์ดจำนวน 268 คน ซึ่งมีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้รับการศึกษาจากสถาบันที่มีชื่อเสียง
 

กลุ่มที่สองเป็นเด็กวัยรุ่นอายุราว 12 – 16 ปีที่เติบโตขึ้นมาในตัวเมืองบอสตันจำนวน 456 คนซึ่งเป็นกลุ่มที่เติบโตขึ้นมาในความยากลำบาก และ ยากจนข้นแค้นอย่างแสนสาหัส
 

ทุกๆ 2 ปี ทีมนักวิจัยจะขอให้ผู้ถูกวิจัยจำนวน 724 คนนี้ทำแบบสอบถามเกี่ยวกับความพอใจในชีวิตพวกเขา ไม่ว่าจะเป็นความพอใจในชีวิต ในชีวิตแต่งงาน ความพอใจในหน้าที่การงาน หรือ แม้แต่ความพอใจทางสังคม
 

และ หลายครั้งที่ทีมนักวิจัยได้ขอไปสัมภาษณ์พวกเขาถึงที่ห้องรับแขก เพื่อถือโอกาสพูดคุยกับภรรยา หรือ ลูกๆ หลานๆ ของพวกเขาด้วย
 

นอกจากนี้ทุกๆ 5 ปี จะมีการตรวจสอบสุขภาพของพวกเขาเหล่านี้ ทั้งรายงานทางการแพทย์ ผลการตรวจเลือด ผลการตรวจปัสสาวะ หรือ แม้แต่ผลการ X-ray หรือ แสกนสมอง
 

โดยตลอดเวลาที่ทำการติดตามพวกเขาเหล่านี้ ทีมนักวิจัยได้เห็นพวกเขาเติบโตขึ้นไปประกอบอาชีพต่างๆ
 

บ้างเป็นคนงานในโรงงาน บ้างเป็นทนาย บ้างเป็นช่างปูน บ้างเป็นหมอ และ มีหนึ่งคนเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐ
 

บางคนในจำนวนนั้นกลายเป็นคนติดเหล้า และสามในสี่คนมีอาการทางประสาท
 

จำนวนไม่น้อยที่สร้างเนื้อสร้างตัวจนสามารถไต่ระดับทางสังคมขึ้นมาได้ ขณะที่อีกจำนวนไม่น้อยเช่นกันที่เดินในหนทางเดียวกันแต่ทิศทางที่ตรงข้าม
 

ซึ่งความมหัศจรรย์ของการศึกษาวิจัยแบบนี้คือ งานวิจัยระยะยาวแบบนี้เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นไม่บ่อยนัก ส่วนใหญ่มักจะเลิกไปภายใน 10-20 ปีเพราะผู้ถูกวิจัยไม่ยอมให้วิจัยต่อบ้าง เงินทุนวิจัยหมดบ้าง คนทำวิจัยหันไปทำเรื่องอื่น หรือ แม้แต่เสียชีวิต
 

แต่ Harvard Study of Adult Development กลับดำเนินมากว่า 75 ปีแล้ว โดยผู้ถูกวิจัยจำนวน 724 คน นั้นเหลือเพียงแค่ 60 กว่าคนเท่านั้น ซึ่งผู้เหลือรอดเกือบทั้งหมดอยู่ในวัย 90 ปีขึ้น ซึ่งมากกว่าที่ โรเบิร์ต วาล์ดินเจอร์ ยังไม่เกิดด้วยซ้ำเมื่องานวิจัยชิ้นนี้เริ่มต้น

...........................

 

แล้วอะไรบ้างหล่ะ ที่บรรดานักวิจัยหลายรุ่นเรียนรู้จากเรื่องราวกว่า 70 ปีของกว่า 700 ชีวิต ผ่านทางเอกสาร และ ข้อมูลเป็นหมื่นๆหน้า
 

พวกเขาเรียนรู้ว่า “ความร่ำรวย” “ความโด่งดัง” หรือ “แม้แต่การทำงานอย่างหนักหน่วง” ไม่ใช่คำตอบของการมีชีวิตที่ดี หรือ สุขภาพที่ดีแม้แต่นิดเดียว
 

แต่เป็น “ความสัมพันธ์ที่ดี” ต่างหากที่นำมาซึ่งสิ่งเหล่านั้น
 

ความสัมพันธ์ที่ดีทำให้เรามีความสุขและมีสุขภาพดี “Good relationships keep us happier and healthier.” ซึ่งนั่นเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด (Key Massage)

………………......

 

โรเบิร์ต บอกต่อว่าพวกเขาได้เรียนรู้อีก 3 บทเรียนล้ำค่า ที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ (Relationship) นั่นก็คือ
 

1. Connection is really good for us, loneliness kills มีความสัมพันธ์ที่ดีเป็นสิ่งที่ดีต่อเราจริงๆ ความโดดเดี่ยวจะฆ่าเรา

คุณจำเป็นต้องมีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบข้าง ไม่ว่าจะเป็นคู่ครอง เพื่อน ครอบครัว หรือ สังคมก็ตาม ซึ่งความสัมพันธ์เหล่านี้แหล่ะ จะทำให้คุณมีความสุขกว่า แข็งแรงกว่า และ มีอายุที่ยืนยาวกว่า

ในทางกลับกันความเหงา และ โดดเดี่ยวนั้นเป็นสิ่งที่อันตรายอย่างยิ่ง เพราะมันจะทำให้คุณมีความสุขน้อยลง ทำให้ร่างกายคุณเริ่มแย่ลงตั้งแต่วัยกลางคน สมองเสื่อมเร็วขึ้น และ มีชีวิตสั้นกว่า
 

2. Quality Not Quantity คุณภาพของความสัมพันธ์ต่างหากไม่ใช่ปริมาณ มันไม่สำคัญที่ปริมาณ หรือ รูปแบบของความสัมพันธ์ เช่นต้องแต่งงานเท่านั้น แต่เป็น “คุณภาพของความสัมพันธ์” ต่างหากที่จะเป็นตัวบ่งชี้

งานวิจัยชิ้นหนึ่งชี้ให้เห็นว่า หากว่าคุณอยู่ในความสัมพันธ์แบบสามีภรรยาที่แย่ มันก็ส่งผลลบกับคุณมากกว่าการหย่าร้างที่เข้าใจกันเสียอีก
 

3. Good relationships don’t just protect our bodies they protect our brains มีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่นไม่เพียงแต่ทำให้สุขภาพของเราดีเท่านั้น ยังช่วยปกป้องสมองของเราด้วย

หากคุณมีความสัมพันธ์อบอุ่น และมั่นคงกับใครซักคนที่คุณสามารถไว้ใจและพึ่งพาได้ ไม่เพียงแต่ช่วยให้คุณมีสุขภาพกายที่ดีเท่านั้น แต่ยังดีต่อสมองของคุณด้วย

ความสัมพันธ์จะทำให้ความจำของคุณยังดีอยู่ สมองของคุณยังทำงานได้ดีอยู่ ซึ่งความสัมพันธ์ที่ดีในที่นี้ไม่ได้หมายถึงความสัมพันธ์ที่ราบรื่นสุดๆไม่ทะเลาะกันเลย แต่เป็นความสัมพันธ์ที่คุณรู้ว่า เมื่อถึงเวลาที่ต้องการจริงๆ คุณจะมีคนที่พึ่งพาได้
 

นั่นคือสิ่งที่ โรเบิร์ต วาล์ดินเจอร์ และทีมงานวิจัยของ ฮาวาร์ด ค้นพบ
 

ซึ่ง โรเบิร์ต บอกว่าจริงๆแล้ว ผู้ถูกวิจัยเหล่านี้ในช่วงที่ยังเป็นวัยรุ่น หรือ เริ่มเป็นผู้ใหญ่ใหม่ๆนั้น ก็เชื่อเหมือนกับที่คนในยุคนี้เชื่อว่า เงินทอง และ ชื่อเสียง จะทำให้พวกเขาประสบความสำเร็จ และ มีชีวิตที่ดี
 

แต่ความจริงที่พบจากการศึกษากว่า 75 ปี กลับกลายเป็นว่า คนที่ให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์ และคนรอบข้างของพวกเขาต่างหาก คือ คนที่มีชีวิตที่ดีที่สุด
 

โรเบิร์ต ชวนคิดว่าสิ่งที่ทำให้คนเรามองข้ามความสำคัญของ “ความสัมพันธ์ที่ดี”  และ หันไปใส่ใจกับ ชื่อเสียง เงินทอง หรือ หน้าที่การงานมากกว่า
 

อาจเพราะจริงๆแล้ว การมีความสัมพันธ์ที่ดีนั้น เป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนมาก, ยาก และ ไม่รู้จบ แถมยังต้องได้รับการใส่ใจตลอดเวลา จนหลายคนเลือกจะทำงาน หรือ หาเงินมากกว่า
 

แต่เอาเข้าจริงๆแล้ว...การใส่ใจ และทำความสัมพันธ์ให้ดีก็อาจไม่ได้ยากขนาดนั้น แค่เงยหน้าจากจอมือถือ แล้ว สบตาคนรอบตัวคุณมากขึ้น หาอะไรใหม่ๆทำร่วมกันเพื่อให้ความสัมพันธ์ที่จืดจางกลับมามีสีสันอีกครั้ง อะไรง่ายๆ ไม่ต้องเสียเงินอย่างชวนคนที่คุณรักไปเดินเล่นตอนกลางคืน หรือ ติดต่อหาสมาชิกในครอบครัวที่ไม่ได้คุยกันมานานแล้ว
 

เพราะจริงๆแล้วชีวิตเรา ก็เหมือน ที่ มาร์ก เทวน บอกไว้ว่า ชีวิตมันช่างสั้นนัก สั้นจนเกินกว่าที่จะเอาเวลามาโกรธ ทะเลาะ อิจฉาริษยากัน แต่ควรจะเอาเวลานั้นเพื่อรักกันและกันเท่านั้น ซึ่งเพียงเท่านี้...มันก็เป็นเวลาที่สั้นเช่นเดียวกัน
 

นั่นคือสิ่งที่ โรเบิร์ต วาล์ดินเจอร์ พูดบนเวที TED X BeaconStreet

………………………….....