คำแนะนำสู่ชีวิตศรัทธา
โดยนักบุญฟรังซิส เดอ ซาลส์
ตอนที่3,บทที่4
ความถ่อมตน
ประกาศกเอลีชาบอกหญิงม่ายที่ยากจนว่า "จงไปขอยืมไหเปล่าจากเพื่อนบ้านให้มากที่สุด....และเทน้ำมันลงในไหเหล่านั้น" ดังนั้นเพื่อที่จะได้รับพระหรรษทานจากพระเจ้ามาอยู่ในหัวใจของเรา,จิตใจของเราจะต้องเป็นภาชนะที่ว่างเปล่า- -ไม่ใช่เต็มไปด้วยความยกย่องนับถือตนเอง นกนางแอ่นส่งเสียงร้องแหลมและชำเลืองมองอย่างเฉียบคมซึ่งมีพลังทำให้นกล่าเหยื่อตกใจและบินหนึไป ด้วยเหตุนี้นกพิราบจึงชอบมันมากกว่านกอื่นๆทั้งหมด,และอาศัยอยู่เคียงข้างมัน – ความถ่อมตนก็เช่นกัน,ขับไล่ซาตานออกไปและทะนุถนอมรักษาของประทานและพระหรรษทานของพระจิตเจ้าที่อยู่ในตัวเรา ด้วยเหตุนี้นักบุญทั้งหลาย,โดยเฉพาะอย่างยิ่งพระมหากษัตริย์แห่งบรรดานักบุญและพระมารดาของพระองค์,ได้ยกย่องคุณธรรมแห่งความถ่อมตนเหนือคุณธรรมอื่นๆเสมอ
ศักดิ์ศรีอันไร้ค่าซึ่งมนุษย์ยึดถือเป็นของตัวเอง,โดยที่แท้จริงมันไม่มีอยู่ในตัวเขา,หรืออาจมีอยู่ในตัวเขาแต่ไม่ใช่เป็นของเขา,หรือมีอยู่ในตัวเขาและเป็นของเขาแต่ไม่คู่ควรกับเขา ตัวอย่างเช่น การถือกำเนิดในตระกูลที่สูงส่ง,การได้รับความโปรดปรานจากผู้ยิ่งใหญ่,เสียงปรบมือชมชอบของผู้คน. สิ่งเหล่านี้ไม่ใด้เป็นของของเรา,แต่มาจากบรรพบุรุษของเรา หรือมาจากความคิดเห็นของผู้อื่น คนบางคนมีความหยิ่งจองหองและทะนงตนเพราะเขาขี่ม้าที่ดี,สวมหมวกขนนก,และสวมชุดราคาแพง,แต่กลับมองไม่เห็นความโง่เขลาของตนเอง ผู้ที่มีเหตุผลสมควรที่จะภาคภูมิใจในสิ่งเหล่านั้นน่าจะได้แก่ ม้า,นก,และช่างตัดเสื้อ! อะไรเล่าที่ดูโง่เขลามากไปกว่าการที่คนคิดว่าเขามีชื่อเสียงจากการขี่บนหลังม้า,การมีขนนก,หรือสวมสร้อย? บางคนภูมิใจกับตัวเองที่มีหนวดที่สวยงาม หรือการมีหนวดเคราหรือผมที่ดัดเป็นลอนอย่างดี มีผิวขาว,หรือเต้นรำเก่ง,ร้องเพลงเพราะ,และอื่นๆที่คล้ายคลึงกัน นั่นคือความไร้ค่าที่พยายามแสวงหาการยกย่องจากเรื่องไร้สาระและไม่จีรัง,มิใช่หรือ? ยังมีอีก,หลายคนแสวงหาการได้รับความเคารพและได้รับเกียรติของโลกเพราะพวกเขาพูดถึงเรื่องทางวิทยาศาสตร์ซึ่งเขามีความรู้บ้างเล็กๆน้อยๆ โดยคาดหวังว่าเพื่อนๆของเขาจะฟังและยอมจำนน เราเรียกคนเหล่านี้ว่าคนขี้โม้,ขี้อวด บางคนหาเงินได้มหาศาลจากความงามของพวกเขา และคิดดูเถิด,ทุกคนสูญเสียเงินของพวกเขาในการชื่นชมคนๆนั้น แต่ทั้งหมดนี้ก็ไร้สาระสิ้นดี,โง่เขลา,และไม่ถูกต้อง ผู้มีเกียรติที่แท้จริงมองว่าเรื่องเหล่านี้ล้วนแต่ไร้สาระ,ไร้เดียงสา และไม่มีความสำคัญ
ท่านอาจทดสอบคุณค่าที่แท้จริงของคนเหล่านี้,เหมือนที่เราทดสอบน้ำมันที่เป็นยาบรรเทาปวด,ซึ่งทดลองได้โดยการกลั่นในน้ำ,ถ้าหากน้ำมันตกลงที่ก้น,ก็ย่อมเป็นน้ำมันบริสุทธิ์และมีค่า ดังนั้นหากท่านต้องการทราบว่าชายคนหนึ่งเป็นคนฉลาดจริง,เป็นคนที่มีการศึกษา,ใจกว้าง,หรือมีชาติตระกูลสูงส่ง,ก็ให้ดูว่าชีวิตของเขานั้นถูกหล่อหลอมด้วยความถ่อมตน,ความสุภาพเรียบร้อยหรือไม่ ถ้าเขาเป็นเช่นนั้น,การแสดงออกของเขาก็เป็นของจริง แต่ถ้าเป็นเพียงผิวเผินและดูเป็นการโอ้อวด,ท่านก็อาจแน่ใจได้ว่าสิ่งที่เขาแสดงออกมานั้นไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริงของเขา ไข่มุกที่ก่อตัวขึ้นท่ามกลางความกดดันและพายุนั้นมีเพียงเปลือกภายนอกและภายในกลวง ดังนั้นเมื่อการแสดงออกภายนอกที่ดูดีแต่เต็มไปด้วยความเย่อหยิ่ง,ความอวดดี,และการโอ้อวด,ในไม่ช้าสิ่งหล่านั้นก็จะไม่มีอะไรนอกจากการแสดงที่ว่างเปล่า,ปราศจากความสำคัญหรือหาได้มีเนื้อหาสาระไม่
เกียรติยศ,ตำแหน่งและชื่อเสียงเปรียบเสมือนหญ้าฝรั่น,ที่ไม่มีวันเจริญงอกงามเมื่อถูกเหยียบย่ำด้วยเท้า ความงามจะเป็นที่ดึงดูดใจเมื่อปราศจากเป้าหมายดังกล่าวเท่านั้น ความงามที่ใส่ใจตนเองสูญเสียเสน่ห์ และผู้มีความรู้จะกลายเป็นคนไม่น่าเชื่อถือและเสื่อมไปในความอวดดี,เมื่อเราพองโตด้วยความหยิ่งจองหอง
คนเหล่านั้นที่ถือตัวเกี่ยวกับตำแหน่ง,ชื่อเสียง,หรือชนชั้นของพวกเขา, พวกเขากำลังเปิดทางให้กับการวิพากษ์วิจารณ์และความเสื่อมโทรม,และเขายังดูถูกสิ่งเหล่านั้นด้วย เพราะเกียรติซึ่งมีค่าเมื่อได้มาอย่างเสรี,ย่อมไร้ค่าเมื่อมีการบีบบังคับหรือมีการเรียกร้อง เมื่อนกยูงลำแพนหางที่สวยงามของมัน,มันก็แสดงให้เห็นความอัปลักษณ์ของร่างกายที่อยู่ข้างใต้ และดอกไม้ที่สวยงามในขณะที่กำลังเติบโตนั้น,ก็จะเหี่ยวเฉาเมื่อเราเก็บรวบรวมด้วยการถอนมัน เช่นเดียวกัน,ชายที่สูดดมกลิ่นของมันดราโกรา(mandragora -พืชที่มีสารเสพติดชนิดหนึ่ง)ที่ลอยมาแต่ไกล,ก็พบว่ามันหอมหวาน ขณะที่คนที่สูดดมในระยะใกล้ๆ,ย่อมเป็นลมและป่วย ดังนั้น,เกียรติย่อมเป็นที่พึงพอใจสำหรับคนที่เชยชมมันบ้างขณะที่เดินผ่านมันไป,โดยไม่แสวงหาหรืออยากครอบครองมัน แต่มันจะกลายสิ่งเลวร้ายและเป็นอันตรายอย่างยิ่งสำหรับคนที่มีความชื่นชอบและแสวงหาเพื่อยึดครองมัน
ความพยายามอย่างแข็งขันเพื่อให้ได้มาซึ่งคุณธรรมเป็นก้าวแรกสู่ความดี แต่ความพยายามอย่างแข็งขันเพื่อให้ได้มาซึ่งเกียรติเป็นก้าวแรกสู่ความเสื่อมและความน่าละอาย ผู้มีจิตใจที่ดีงามจะไม่ละทิ้งจิตใจที่ดีของตนไปกับสิ่งที่เป็นมโนสาเร่ที่น่าสงสาร อย่างเช่น ยศ,ตำแหน่ง,หรือรูปร่างภายนอก - เขาจะละทิ้งสิ่งเหล่านี้เพื่อไปทำสิ่งอื่นที่ดีกว่า ผู้ที่พบไข่มุกจะไม่หยุดเก็บเปลือกหอย ดังนั้น,คนที่มุ่งเป้าหมายไปที่ความดีที่แท้จริง,จะไม่สนใจที่จะแสวงหาเกียรติภายนอก ไม่ต้องสงสัยเลยว่าทุกคนมีเหตุผลในการรักษาสถานะของตัวเองและไม่จำเป็นต้องถ่อมตนในเรื่องนั้น,ตราบใดที่ประพฤติตนอย่างเรียบง่ายและปราศจากข้อตำหนิ เช่นเดียวกับเรือเดินสมุทรของเราที่มาจากเปรู,ซึ่งบรรทุกทองคำและเงินมา,และมักจะนำลิงและนกแก้วมาด้วย เพราะสิ่งเหล่านี้มีราคาแต่เพียงเล็กน้อยและไม่เพิ่มน้ำหนักของสินค้า ดังนั้นบุคคลผู้มีจิตใจดี,ที่แสวงหาการเติบโตในพระหรรษทาน,สามารถมีตำแหน่ง,และสถานะตามธรรมชาติของเขาได้ ตราบใดที่พวกเขาไม่ฝักใฝ่ในสิ่งเหล่านี้ และไม่สร้างความวิตกกังวล,ความขัดแย้ง,หรือเจตจำนงที่ไม่ดีกับผู้อื่นในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับตน ข้าพเจ้าไม่ได้พูดถึงผู้ที่มีตำแหน่งใหญ่โต,หรือบุคคลพิเศษบางคนที่ศักดิ์ศรีอาจมีความสำคัญ แต่ละคนต้องกระทำในขอบเขตอำนาจหน้าที่ของตนเองด้วยความรอบคอบและมีดุลยพินิจ พร้อมด้วยเมตตาจิตและความโอบอ้อมอารี
************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น